27 tips om relaxt en duurzaam met vakantie te gaan

Vakantie vieren en de mooiste plekje op de aardbol zijn nauw met elkaar verweven. De vakantie is de tijd van het jaar waarin we liefst allemaal tegelijk naar die perfecte plek gaan. Zeker nu het weer wat makkelijker kan. Je wil dan ook niet dat daar iets mis mee gaat. Al die mooiste plekken ook mooi houden kan best, als we samen onze vakantie duurzamer maken.

Maar hoe doe je dat, relaxed en toch duurzaam met vakantie gaan? Waar wil je op letten en hoe regel je het? Welke (gezondheids)voorschriften gelden er? Duurzaammetvakantie.nl helpt je met al die vragen, van praktische tips tot en met het vinden en samenstellen van jouw complete duurzame vakantie.

Er is veel om uit te kiezen

Duurzamer maken van je vakantie kan op heel veel manieren. Duurzaamheid is immers een breed begrip. Het klimaat is er een belangrijk onderdeel van, maar je kunt ook denken aan sociale aspecten, zoals iets bijdragen aan lokale gemeenschappen. De natuur speelt in veel vakanties een grote rol en het behoud van een schoon milieu hangt daar nauw mee samen.

Daarom is het goed om eerst te bedenken wat jij belangrijk vindt. Wil je vooral CO2 besparen? Moet de accommodatie vooral zuinig met het milieu omspringen? Zoek je de drukte op of ga je liever naar een rustiger plek waar de druk op de omgeving een stuk minder is?

De echte duurzaamheidskampioen wil dat natuurlijk allemaal. Aan de andere kant: alle beetjes helpen. Wij laten je zien wat er kan, hoe je van de mogelijkheden gebruik kunt maken en wie je verder kunnen helpen.

Een paar snelle vuistregels voor een duurzame vakantie

Een paar eenvoudige richtlijnen die je kunnen helpen om te kiezen zijn de volgende:

• de afstand en de manier hoe je reist hebben de grootste impact op het klimaat.
• hoe drukker de locatie, hoe groter de druk op de lokale bevolking en het milieu.
• hoe meer je laat verzorgen, hoe groter de kans dat niet de meest duurzame keuzes worden gemaakt.
• compenseren is beter dan niets doen, maar het blijft de laatste optie.
• wat thuis duurzaam is, is ook goed op vakantie.

Om met het laatste punt te beginnen: de kleine dingen die je thuis doet, zoals je eigen boodschappentas meenemen, zuinig zijn met energie en water, letten op hoe je eet en zo weinig mogelijk verspillen, die helpen natuurlijk net zo zeer tijdens de vakantie. In een omgeving waar alles anders is, wordt dat gemakkelijk uit het oog verloren.

Neem als het kan ook je gebruikelijke flesjes shampoo, zonnecrèmes en dergelijke mee, zodat je op je vakantieplek geen onnodige kleine verpakkingen hoeft te kopen. En: heb je echt een nieuwe vakantie-outfit nodig, of hangen er nog genoeg comfortabele kleren in je kast?

Zo reis je duurzaam

We schreven het al: de manier waarop je reist en de afstand waarover hebben van al je vakantie activiteiten de grootste impact op het klimaat. Het gaat hier vooral om de uitstoot van CO2.

Wil je zo weinig mogelijk CO2 uitstoten om het klimaat te sparen? Kies je bestemming dan wat dichter bij huis en en ga niet vliegen. Ook cruiseschepen stoten heel veel broeikasgassen (en roet) uit en zijn geen goede keuze voor klimaat en milieu. De keuze van je vervoer is dus belangrijk: je vervoermiddel bepaalt het grootste deel van je vakantie-voetafdruk. 

Fietsen en wandelen

Het meest duurzaam is natuurlijk reizen op eigen kracht, met de fiets of te voet. En als helemaal naar je bestemming peddelen of wandelen net wat teveel van het goede voor je is, kun je natuurlijk ook naar een plek gaan van waaruit je mooie fiets- of wandeltochten kunt maken.

Omdat de keuze in wandel- en fietsvakanties zo enorm is, hebben we daar zowel voor wandelvakanties als voor fietsvakanties aparte hoofdstukken voor gemaakt.

Wil je ver lopen of fietsen, dan is een gedegen voorbereiding wel belangrijk. Ruim van tevoren gaan trainen zorgt ervoor dat je geen onverwachte blessures oploopt en je conditie gewend raakt aan het overbruggen van langere afstanden.

Met de trein

Reizen met de trein heeft een heel eigen charme. Sommige mensen willen niet anders. Er zijn boeken over geschreven en films over gemaakt, maar het mooiste avontuur is toch dat wat je zelf beleeft. En daarvoor hoef je niet eens de Orient Express te nemen.

Treinreizen zijn er te kust en te keur, ze zijn allemaal duurzaam en het aanbod groeit snel. Bijna alle uithoeken van Europa zijn met de trein te bereiken.

Wanneer je nog geen ervaren treintoerist bent, zijn deze tips een goed begin van je voorbereiding.

• Hou er rekening mee dat de spoorwegen in Europa per land nogal kunnen verschillen. Er is nog steeds geen goed onderling afgestemd Europees spoornet. Dat betekent doorgaans vaak overstappen en soms minder goede aansluiting. En over langere afstanden ook meestal reserveren.
• Plan daarom je reis goed. Want op de bonnefooi reizen kan leuk en verrassend zijn, maar kan zomaar onverwacht en duur uitvallen.
• Boek op tijd. Van de goedkoopste tarieven kun je meestal van drie maanden tot drie weken voor vertrek gebruik maken. Bovendien kunnen de prijzen van treintickets per dag en per tijdstip verschillen. Over het algemeen geldt: hoe drukker het moment, hoe hoger de prijs.
• Soms is het zelfs goedkoper om je een treinreis met met één of meer overstappen niet als één ticket voor het gehele traject te boeken, maar in etappes, soms ook bij verschillende aanbieders.
• Lees de kleine lettertjes. Vroegboeken loont, maar de goedkoopste tickets hebben ook de strengste voorwaarden voor wijzigen en omruilen. Mis je door eigen schuld je trein, dan krijg je vaak niks terug en zit er niks anders op dan een nieuw ticket te kopen.
• Mis je een aansluiting door vertraging van een vorige trein, dan heb je meer rechten. Zelfs met een goedkoop ticket. Vraag in zo’n geval de conducteur om een aantekening op je ticket, zodat je kan aantonen dat je buiten je schuld om vertraging hebt opgelopen.
• Houd ook rekening met een plan B. Met name nachttreinen komen wel eens (flink) te laat aan. Plan je reis daarom niet te krap, neem de tijd. Bij veel reisplanners kun je extra tijd voor overstappen instellen.

Naast het boeken van een reis van stad naar stad zijn er ook mogelijkheden om een vaste periode helemaal vrij door Europa te reizen.

Met bus en touringcar

Ook reizen met bus en touringcar is een behoorlijk duurzame manier om je bestemming te bereiken. Busreizen waren in het verleden vooral bekend als goedkoop transportmiddel naar populaire bestemmingen, maar er komen steeds meer lijnverbindingen over lange afstanden, die je helemaal vrij laten in je reisplan.

Duurzaam met vakantie met de auto

Met de auto reizen vervuilt minder naarmate je met meer mensen reist. Je kunt de uitstoot dan met meer mensen delen.

Heb je al een elektrische auto? Dan hoef je je geen zorgen te maken over je uitstoot. Laad je batterij dan wel met groene stroom op. Een punt van aandacht is dan wel een goede planning van de route. Die moet voldoende oplaadpunten hebben, op de juiste afstand van elkaar.

Echt duurzaam op vakantie ga je natuurlijk in een elektrische auto, of eentje die op groen gas rijdt. Maar ook in andere auto’s kun je er voor zorgen dat je zo min mogelijk bijdraagt aan broeikasgassen. Per soort brandstof zetten we voor je op een rij wat je wil weten om de reis naar je vakantiebestemming zo comfortabel en groen mogelijk te laten verlopen.

Voor alle auto’s

Sommige aandachtspunten gelden voor alle soorten auto’s. Zoals de bandenspanning. Als die niet optimaal is zorgt dat altijd voor meer brandstofverbruik en extra slijtage van de banden. Dat is extra belangrijk tijdens lange ritten met volle bezetting en bagage, die vaak ook nog snel en bij hoge temperatuur worden afgelegd.

Al die factoren tellen bij elkaar op. Daarbij gaat het niet alleen om brandstof sparen, maar ook om je veiligheid en de kans op het ongemak van lekke banden langs drukke snelwegen.

Neem niet mee wat je niet nodig hebt. Ook elke kilo extra bagage zorgt voor meer brandstofverbruik. Bovendien is reizen met minder spullen meestal ook gerieflijker.

Vergeet niet aan de gebruikelijke zaken te denken, zoals milieustickers, de per land verschillende verplichte uitrusting, handige vakantiespullen en eventueel winterbanden.

Op vakantie met een elektrische auto

De belangrijkste vraag als je lange afstanden gaat rijden met een elektrische auto is: waar kan ik opladen. In veel andere landen zijn laadpunten nog niet zo dicht gezaaid als in Nederland. Zorg daarom voor een goede voorbereiding en planning van de etappes. Hou ook rekening met een hoger verbruik door extra bagage, hogere snelheid en waarschijnlijk gebruik van de airco.

Een goed overzicht van laadplekken vind je hier. 

Ook zijn er veel verschillende laadpassen en niet alle laadpassen werken overal. Vraag op tijd laadpassen aan die werken met de laadpalen in het gebied waar je op reis gaat. Bovendien zijn niet alle laadpassen overal bruikbaar en zijn er soms andere stekkers nodig.

Op sommige boekingssites kun je accommodaties filteren op locaties met oplaadmogelijkheden voor elektrische auto’s. Wanneer je zo’n accommodatie gaat reserveren, probeer dan ook direct een laadpaal te reserveren. 

Op vakantie is je actieradius korter. Denk eraan dat rijden in de bergen en rijden in kou of hitte nadelig is voor je actieradius en je dus vaker een stop moet inplannen om op te laden.

Neem voor de zekerheid het 230V-laadkabel mee. Mocht er onverhoopt iets misgaan en je de volgende laadpaal niet meer kunt bereiken, dan kun je – zij het zeer langzaam – bijladen aan een normaal stopcontact. Met name in Frankrijk en Italië kan het voorkomen dat een laadpaal alleen een type 3-aansluiting heeft. Voor die landen kan een extra Type 3-laadkabel voor je auto handig zijn.

Voor auto’s op gas

Rijdt jouw auto op groen gas of lpg? Ook dan is het zorg om je rit goed te plannen, als je de hele afstand op gas wil rijden. Natuurlijk heb je ook een benzinetank, maar die wil je zo min mogelijk aanspreken. Want dat vervuilt niet alleen meer, maar is ook duurder.

Let ook op de vulnippels, ook die kunnen in een aantal landen afwijken. Zorg in dat geval dat je de juiste set nippels aanschaft.

Waar kun je tanken in Europa? Hier vind je een uitgebreide zoek-app.  

Vliegen

Wil je toch naar die verre bestemming en kun je er alleen met het vliegtuig komen? Dan kun je de CO2 uitstoot ook compenseren. Tenminste, zo wordt het voorgespiegeld door veel aanbieders van compensatieplannen.

Wie echt de hele uitstoot wil compenseren, moet wel diep in de portemonnee tasten, volgens dit artikel. Volledige compensatie kost vaak een veelvoud van de ticketprijs.

Een duurzame bestemming herkennen

De afstand naar je bestemming bepaalt in belangrijke mate ook de duurzaamheid van je vakantie. Over het algemeen geldt: hoe verder, hoe belastender. Vooral als je naar je bestemming vliegt uiteraard.

Maar ook als je dichter bij huis blijft zijn er zaken om op te letten, zoals de populariteit van je bestemming. Hoe meer mensen naar dezelfde plek gaan, hoe groter de druk op de omgeving en de lokale bevolking is.

Overvolle locaties zorgen bijvoorbeeld voor extra energieverbruik, afval en vervuiling. Maar ook voor extra geluid, wat soms tot overlast kan leiden. Er moeten veel extra voorzieningen worden aangelegd (denk aan hotels, restaurants, winkels, wegen en parkeerplaatsen) die maar een deel van het jaar worden gebruikt. En de woonruimte voor de lokale bevolking, vooral voor die mensen die alleen in het seizoen werken, wordt daardoor schaars en duur.

Ook duurzame bestemmingen hebben een label

Veel producten zijn al makkelijk als duurzaam te herkennen, omdat ze een label hebben. Dat geldt nu ook voor steeds meer bestemmingen. Niet alleen accommodaties zoals hotels of campings hebben die al, maar ook steden of hele regio’s kunnen zich laten certificeren als duurzame bestemming. Daar kun je bij het plannen van je duurzame vakantie dus al op letten.

De duurzaamste accommodaties vinden

Verblijf je in een hotel of op een camping? Huur je een appartement of huis? Natuurlijk bepaalt de plek waar je de vakantie doorbrengt ook een flink deel van je voetafdruk. Worden de lakens elke dag verschoond en is de catering all-inclusive, of draai je zelf wekelijks een wasje en doe je boodschappen bij lokale winkels. Het telt allemaal mee.

Voor welke bestemming je ook kiest, je duurzaamheidscheck begint natuurlijk met het controleren van het label. Dat kan overigens een hele klus zijn, we vonden er snel al meer dan 50. Op de volgende pagina’s vind je de belangrijkste:

https://toerismevlaanderen.be/nl/tools-en-ondersteuning/labels

https://keurmerkenwijzer.nl/overzicht/toerisme-en-recreatie/

https://www.ecolabelindex.com/ecolabels/?st=category,tourism

http://www.greentourism.eu/en/GreenLabel/IndexPublic

Goede voorbereiding

Zorg voor een goede voorbereiding van je duurzame vakantie. Dat begint nog steeds met het checken van de coronaregels.

Coronaregels

Regels voor Nederlanders die naar het buitenland gaan vind je bij de ANWB.

De meest recente maatregelen rond corona zijn op de site van de overheid te vinden.

Hier vind je het corona-dashboard van Nederland

Het Europese corona overzicht van het ECDC

Hier vind je een overzicht van alle coronamaatregelen van landen wereldwijd.

Ook Wikipedia heeft een overzichtspagina.

Praktische dingen

Controleer ook eenvoudige dingen zoals een check of je het leidingwater op je vakantiebestemming kunt drinken. Daar is een website voor: waterinhetbuitenland.nl Zorg dan ook voor hervulbare waterflesjes. Kun je het water niet zonder meer drinken? Misschien helpt het dan om een waterfilter mee te nemen. Dat voorkomt bovendien veel gesjouw met zware waterflessen.

Visum en inreistoestemming

Reizen binnen Europa is nog steeds vrij en probleemloos. Voor andere landen is een visum nodig, ook dichter bij huis voor Turkije. En wil je naar de VS of naar Canada, dan heb je een inreistoestemming nodig.

Aan de slag

Hoe duurzaam kun je reizen en wat is de impact van elke stap?  Een vergelijking van de impact van jouw vakantie op het klimaat vind je hier.

Heb je alles goed in beeld? dan kun je hier je duurzame stappen zetten:      Stap 1       Stap 2       Stap3

Veel groen plezier!